Được chế tạo bởi hãng Herrenkecht (Đức) với trị giá lên đến 15 triệu USD (khoảng 350 tỷ đồng), robot khổng lồ đào hầm đường sắt Nhổn – ga Hà Nội sẽ được sử dụng để thi công 4 km đường ngầm từ ga S9 đến ga S12 của dự án.
Công trường lắp ráp robot đào hầm đường sắt Nhổn – ga Hà Nội đặt tại tầng hầm thứ hai của ga ngầm Kim Mã (ga S9).
Ga S9 gồm một tầng nổi và hai tầng hầm. Trong đó tầng hầm thứ nhất là sàn trung chuyển dài 186 m, rộng hơn 21 m. Sàn trung chuyển này sâu 8,5 m tính từ mặt đường, đây cũng là phần trần của ke ga bên dưới, nơi tàu chạy. Sàn trung chuyển nằm cách phần đáy của tầng hầm thứ 2 khoảng 19 m.
Robot đào hầm (TBM) của tuyến số 3, đoạn Nhổn-ga Hà Nội là một cỗ máy lớn với nhiều bộ phận phức tạp như đầu cắt, khiên đào, tay trộn, buồng điều áp, xilanh đẩy, hệ thống vận chuyển đất thải… Do đó, việc vận chuyển và lắp đặt mất rất nhiều thời gian.
Máy đào hầm này do hãng Herrenkecht (Đức) chế tạo theo công nghệ TBM (Tunnel Boring Machine), có chiều dài hơn 100 m, nặng khoảng 850 tấn với bộ phận khiên đào phía trước đường kính 6,55 m.
Chia sẻ với PV, đại diện đơn vị thi công cho biết giá trị của robot đào hầm khoảng 12-15 triệu USD, nhưng khi đào xong 4 km đi ngầm của nhà ga thì cũng không dùng cho dự án khác được nữa.
Trong quá trình robot đào hầm, nhà thầu sẽ đặt các bộ đo cảm biến ở phía trên, nếu các bộ đo cảm biến này cảnh báo về độ rung lắc… vượt mức cho phép thì máy sẽ tạm dừng đào để xử lý.
“Thi công dưới lòng đất tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nên các nhà thầu chủ yếu dùng các máy mới. Mỗi robot đào hầm tương tự như cỗ máy dùng cho dự án Nhổn – Ga Hà Nội có giá trị khoảng 12-15 triệu USD. Tuy nhiên, khi đào xong dự án Nhổn – Ga Hà Nội thì khiên đào (bộ phận đắt nhất của máy TBM) cũng hết khấu hao và không dùng cho các dự án tương tự khác”, đại diện đơn vị thi công thông tin.
Robot đào hầm sẽ chạy trên đường ray khi bắt đầu khoan hầm. Tuyến hầm có khoảng 80% đi bên dưới lòng đường, như qua đường Kim Mã, Trần Hưng Đạo). Tuy nhiên, tại một số khúc cua, tuyến hầm buộc phải đi qua khu vực đông dân cư có mật độ xây dựng cao. Công nghệ TBM của robot đào hầm được giới thiệu là loại tự cân bằng áp lực, nghĩa là không gây mất áp lực lòng đất nên hiếm khi xảy ra sụt lún công trình phía trên.
Các ray trượt để vận chuyển robot đào hầm di chuyển dễ dàng sâu trong lòng đất. Nói về vấn đề đào hầm có thể gây lún, nứt các công trình xung quanh ở phía trên, đại diện MRB Hà Nội và đơn vị thi công khẳng định: Việc đào hầm thực hiện ở độ sâu 15-25 m, các đơn vị đã khảo sát, đo đạc địa chất từng khu vực mà tuyến đường hầm chạy qua.
Theo ông Adriano Martoccia, phụ trách thi công đường ngầm, tiến độ lắp ráp robot hiện tại đã đạt 35-40%. “Sau khi lắp ráp xong chúng tôi sẽ cho máy chạy thử. Nếu kết quả chạy thử tốt chúng tôi sẽ tiến hành khoan hầm. Dự kiến thời gian để hoàn thành lắp ráp và chạy thử máy sẽ mất khoảng 1 năm”, ông Adriano nói thêm.
Sau khi lắp ráp xong, robot sẽ bắt đầu khoan từ ga S9 tới ga S12 ở cuối đường Trần Hưng Đạo với tổng chiều dài 4 km. Khoan đến đâu vỏ hầm được lắp đến đấy. Vỏ hầm có độ dày 30 cm, chống thấm tuyệt đối. Giữa các khe của vỏ hầm được làm khít bằng gioăng cao su.
Trước đó, để đưa máy xuống lòng đất ở ga ngầm S9, các nhà thầu sử dụng phương pháp cuốn chiếu, vận chuyển đường bộ rồi dùng cần cẩu nặng 500 tấn đưa dần từng bộ phận xuống tầng đáy của ga để lắp ráp.
Dự kiến tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn – ga Hà Nội sẽ khai thác thương mại trước đoạn trên cao dài 8,5 km vào cuối năm 2021, bắt đầu từ Nhổn đến ga S8 – Đại học Giao thông Vận tải. Đoạn đi ngầm khoảng 4 km sẽ khai thác vào cuối năm 2022.